Αποφρακτική δυσκοιλιότητα

Τι ορίζεται ως αποφρακτική δυσκοιλιότητα;

Η αποφρακτική δυσκοιλιότητα, γνωστή και ως αποφρακτικό σύνδρομο αφόδευσης, αποτελεί μία μορφή χρόνιας και σοβαρής δυσκοιλιότητας. Χαρακτηρίζεται από επίμονη δυσκολία στην πλήρη αποβολή των κοπράνων. Η δυσκολία αυτή δεν οφείλεται σε μηχανική απόφραξη, αλλά σε λειτουργικές και ανατομικές διαταραχές, κυρίως στο επίπεδο του ορθού και του πυελικού εδάφους. Η συγκεκριμένη διαταραχή εντοπίζεται κυρίως στο γυναικείο φύλο.

Σε αντίθεση με τη συνήθη μορφή δυσκοιλιότητας, η οποία σχετίζεται με καθυστερημένη γαστρεντερική κινητικότητα ή ανεπαρκή πρόσληψη φυτικών ινών και υγρών, η αποφρακτική δυσκοιλιότητα προκαλείται από μη φυσιολογική ανατομική ή νευρομυϊκή λειτουργία κατά την αποβολή των κοπράνων.

Δηλαδή, ενώ η επιθυμία για αφόδευση υπάρχει, η φυσιολογική έξοδος παρεμποδίζεται από δυσλειτουργίες όπως η πρόπτωση του ορθού κ.ά.

Ποια είναι τα αίτια εμφάνισής της;

Η αποφρακτική δυσκοιλιότητα οφείλεται σε ένα σύνολο παραγόντων που διακρίνονται σε λειτουργικά και μηχανικά αίτια. Πιο συγκεκριμένα:

Λειτουργικά αίτια:

• Δυσλειτουργία των μυών του πυελικού εδάφους: Πρόκειται για αδυναμία σύσπασης και χαλάρωσης των μυών που συμμετέχουν στην αφόδευση.
• Αδυναμία χαλάρωσης του έξω σφιγκτήρα του πρωκτού: Κατά τη διάρκεια της προσπάθειας για αφόδευση, ο σφιγκτήρας παραμένει σε σύσπαση, εμποδίζοντας τη φυσιολογική ροή των κοπράνων.
• Νευρολογικές διαταραχές: Νευρολογικές παθήσεις όπως η πολλαπλή σκλήρυνση ή τραυματισμοί του νωτιαίου μυελού μπορεί να διαταράξουν τον φυσιολογικό ορθοπρωκτικό συγχρονισμό.

Στα μηχανικά αίτια περιλαμβάνονται τα κάτωθι:

• Εντεροκήλη: Πρόκειται για πρόπτωση του λεπτού εντέρου προς τον κόλπο ή την οπίσθια περιοχή της πυέλου.
• Στένωση του πρωκτικού σωλήνα: Μπορεί να είναι αποτέλεσμα προηγούμενης χειρουργικής επέμβασης, θεραπείας με ακτινοβολία ή χρόνιας φλεγμονής.
• Πρόπτωση ορθού: Εμφανίζεται όταν ένα τμήμα του εντερικού τοιχώματος ολισθαίνει και αναδιπλώνεται εντός του ορθού, χωρίς να εξέρχεται από τον πρωκτό.
• Ορθοκήλη: Οφείλεται σε εξασθένηση του ορθοκολπικού διαφράγματος. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πρόπτωση του πρόσθιου τοιχώματος του ορθού προς τον κόλπο, προκαλώντας αποφρακτική δυσκοιλιότητα.

Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται η αποφρακτική δυσκοιλιότητα;

Το συνηθέστερο σύμπτωμα της αποφρακτικής δυσκοιλιότητας είναι η έντονη και παρατεταμένη προσπάθεια που απαιτείται για αφόδευση. Κατά την κένωση, είναι πιθανό να παρατηρείται πρόπτωση του προσθίου ορθικού βλεννογόνου, παρεμποδίζοντας τη δίοδο των κοπράνων.

Πέρα από τη δυσκολία στην αποβολή των κοπράνων, συχνά καταγράφονται και τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Επίμονη αίσθηση ότι το έντερο δεν έχει αδειάσει πλήρως μετά την αφόδευση.
• Επαναλαμβανόμενες, ανεπιτυχείς ή ατελείς προσπάθειες για αποβολή κοπράνων.
• Ενόχληση ή πόνος στην πρωκτική περιοχή κατά την προσπάθεια κένωσης.
• Ανάγκη για στήριξη της περινεϊκής ή της κολπικής περιοχής προκειμένου να διευκολυνθεί η αφόδευση.
• Εξάρτηση από φαρμακευτικά μέσα όπως καθαρτικά, υπόθετα ή κλύσματα για την επίτευξη πλήρους κένωσης.

Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;

Η διαγνωστική προσέγγιση περιλαμβάνει τη λήψη ιατρικού ιστορικού, τη φυσική εξέταση της κοιλιάς και της πρωκτοορθικής περιοχής, καθώς και εξειδικευμένες εξετάσεις.

Ειδικότερα, η  κολονοσκόπηση αποκλείει οργανικές βλάβες, ενώ το αφοδευσιογράφημα  καταγράφει τη διαδικασία της αφόδευσης σε πραγματικό χρόνο. Η ορθοπρωκτική μανομετρία μετρά τη λειτουργία των σφιγκτήρων και συμβάλλει στην αναγνώριση της αιτίας της διαταραχής, οδηγώντας στην κατάλληλη θεραπευτική επιλογή.

Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για την αποφρακτική δυσκοιλιότητα;

Η αντιμετώπιση της αποφρακτικής δυσκοιλιότητας βασίζεται σε δύο κύριες θεραπευτικές στρατηγικές: τη συντηρητική και τη χειρουργική.

Η συντηρητική προσέγγιση αποτελεί την αρχική επιλογή και περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής, τη διατροφή και τις συνήθειες αφόδευσης. Επίσης, η  υιοθέτηση δίαιτας πλούσιας σε φυτικές σε συνδυασμό με επαρκή πρόσληψη υγρών συμβάλλει στη βελτίωση της εντερικής λειτουργίας. Παράλληλα, προτείνεται η εφαρμογή φυσικοθεραπείας πυελικού εδάφους και συνεδριών βιοανάδρασης. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδείκνυται η προσωρινή χρήση υπακτικών σκευασμάτων.

Εφόσον τα συντηρητικά μέτρα δεν αποδώσουν, εξετάζεται η ένδειξη χειρουργικής επέμβασης. Οι  χειρουργικές τεχνικές στοχεύουν στη διόρθωση ανατομικών βλαβών, όπως η πρόπτωση του ορθού ή η ορθοκήλη που ευθύνονται για τη διαταραχή.

Η χειρουργική προσπέλαση μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε λαπαροσκοπικά είτε με ανοικτή τεχνική ανάλογα με την κλινική εικόνα. Ο ακριβής καθορισμός του παθολογικού μηχανισμού μέσω ενδελεχούς διαγνωστικού ελέγχου αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επιτυχία της θεραπευτικής παρέμβασης.

Eαν εμφανίζετε συμπτώματα αποφρακτικής δυσκοιλιότητας, ζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια. Ο Δρ. Γεώργιος Νικολαΐδης είναι ο πλέον κατάλληλος για να σας εξετάσει και να σας συμβουλέψει για την αντιμετώπιση της αποφρακτικής δυσκοιλιότητας άμεσα και αποτελεσματικά. Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί του και να κλείσετε ραντεβού σας για μια έγκυρη διάγνωση.