Ειλεός

Ο ειλεός είναι μια διαταραχή όπου το έντερο δεν μπορεί να προωθήσει το περιεχόμενό του, προκαλώντας απόφραξη ή διάταση του εντέρου της κοιλιάς. Αν και συχνά η κατάσταση είναι προσωρινή, ο ειλεός μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές αν ο ασθενής δεν υποβληθεί σε άμεση θεραπεία, όπως εντερική νέκρωση, απαιτώντας ενδεχομένως χειρουργική επέμβαση.

 

Σε ποιες κατηγορίες διακρίνεται ο ειλεός;

 

Ο  ειλεός διακρίνεται σε δύο κατηγορίες, τον παραλυτικό και τον αποφρακτικό.

Ο παραλυτικός ειλεός, επίσης γνωστός και ως αδυναμικός ειλεός, αναφέρεται στην αδυναμία αποβολής αερίων και κοπράνων λόγω νευρωτικών διαταραχών του εντέρου. Χαρακτηρίζεται από μειωμένο ή ανύπαρκτο περισταλτισμό και από  ατονία του ασθενή.

Ο αποφρακτικός ειλεός ή μηχανικός ειλεός προκαλείται από εντερική απόφραξη και διακρίνεται σε πλήρη, όπου δεν γίνεται αποβολή κοπράνων ή αερίων και σε ατελή, όπου αποβάλλονται μόνο αέρια.

 

Ποια είναι τα αίτια πρόκλησης του ειλεού;

 

Τα αίτια που προκαλούν τον ειλεό είναι διαφορετικά, αναλόγως αν είναι αποφρακτικού  ή παραλυτικού τύπου.

 

Ο παραλυτικός ειλεός προκαλείται από:

  • Σήψη
  • Φάρμακα
  • Περιτονίτιδα
  • Τοξικό μεγάκολο
  • Πάρεση στομάχου
  • Νευρολογικές παθήσεις
  • Ηλεκτρολυτικές διαταραχές
  • Ενδοκοιλιακές φλεγμονές (παγκρεατίτιδα)
  • Επεμβάσεις ή κακώσεις στην σπονδυλική στήλη
  • Πρόσφατη χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά
  • Διάφορες παθήσεις (υποθυρεοειδισμός, σακχαρώδης διαβήτης κ.α.)

 

 

Ο αποφρακτικός ειλεός προκαλείται από:

  • Κήλες
  • Συστροφή
  • Περίσφιξη
  • Συμφύσεις
  • Εγκολεασμό
  • Ενδοαυλική απόφραξη από κάποια μάζα ή άλλα αίτια
  • Μετεγχειρητικές συμφύσεις (συμφυτικός ειλεός)
  • Εξωτερική πίεση από κάποιο όγκο της κοιλιάς
  • Όγκους που αποφράσσουν τον αυλό του εντέρου
  • Φλεγμονές του εντερικού τοιχώματος (π.χ. νόσος Crohn, εκκολπωματίτιδα)

 

Ποια είναι τα συμπτώματα που παρουσιάζει ο ειλεός;

Ο ειλεός είτε είναι αποφρακτικός είτε παραλυτικός προκαλεί διάταση του εντέρου με συνέπεια να εμφανίζονται τα εξής συμπτώματα:

 

  • Εμετός
  • Ναυτία
  • Ανορεξία
  • Δυσκοιλιότητα
  • Διάταση κοιλιάς
  • Κοιλιακός πόνος
  • Κοιλιακός σπασμός (κράμπες)
  • Αίσθημα πλήρωσης (φούσκωμα)
  • Αδυναμία αποβολής αερίων και κοπράνων
  • Αφυδάτωση και διαταραχές των ηλεκτρολυτών (σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις)

 

Πώς γίνεται η διάγνωση;

 

Η διάγνωση του ειλεού αρχίζει με τη λήψη λεπτομερούς ιστορικού του ασθενή και την προσεκτική κλινική εξέταση της κοιλιάς, που περιλαμβάνει την επισκόπηση, την ψηλάφηση, την επίκρουση και την ακρόαση. Αυτό αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα προς την αξιολόγηση για πιθανή εντερική απόφραξη.

Η επιβεβαίωση της διάγνωσης και η περαιτέρω αξιολόγηση της κατάστασης γίνεται μέσω απεικονιστικών εξετάσεων. Αυτές περιλαμβάνουν την απλή ακτινογραφία κοιλίας σε όρθια θέση, την αξονική τομογραφία και άλλες εξετάσεις όπως ο υπέρηχος κοιλίας και ο βαριούχος υποκλυσμός.

Η αξονική τομογραφία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη, καθώς μπορεί να υποδείξει το σημείο και το αίτιο της απόφραξης, παρέχοντας σημαντικά στοιχεία για τον προσδιορισμό του πιο κατάλληλου θεραπευτικού πλάνου.

Τέλος, διενεργούνται και εξετάσεις αίματος για την εκτίμηση της γενικότερης κατάστασης του ασθενή.

Πώς αντιμετωπίζεται ο ειλεός;

 

Η θεραπεία του ειλεού εξαρτάται κυρίως από την αιτία που τον έχει προκαλέσει.

Για τον παραλυτικό ειλεό, η θεραπεία είναι φαρμακευτική και εστιάζει στη διέγερση της κινητικότητας του εντέρου, τη ρύθμιση της λειτουργίας του θυροειδούς και τα επίπεδα ηλεκτρολυτών. Από την άλλη, αν οφείλεται σε φαρμακευτική παρενέργεια γίνεται αντικατάσταση ή διακοπή του φαρμάκου. Σε περίπτωση σήψης, διάτρησης ή περιτονίτιδας, απαιτείται χειρουργική επέμβαση.

Για τον αποφρακτικό ειλεό, η θεραπεία είναι συνήθως χειρουργική με στόχο την διόρθωση του αίτιου που τον προκάλεσε, όπως είναι η απομάκρυνση όγκων και πολυπόδων.

Ειλεός και διατροφή

Μετά από ένα επεισόδιο ειλεού, είναι σημαντικό να τροποποιήσετε τη διατροφή σας για να βοηθήσετε το έντερο να αναρρώσει. Συνιστάται μια διατροφή χαμηλή σε φυτικές ίνες και η κατανάλωση εύπεπτων τροφών όπως το λευκό ψωμί, τα μαγειρεμένα λαχανικά και οι άπαχες  πρωτεΐνες. Παράλληλα, πρέπει να αποφύγετε τροφές που προκαλούν αέρια, όπως τα φασολάκια και τα ανθρακούχα ποτά. Η ακριβής τήρηση των ιατρικών οδηγιών διατροφής κατά την διάρκεια της ανάρρωσης είναι κρίσιμη για την πρόληψη επιπλοκών.

 

Σε περίπτωση που εμφανίζετε συμπτώματα τα οποία υποδηλώνουν την ύπαρξη ειλεού, θα πρέπει να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια το συντομότερο δυνατόν.

Ο Δρ. Γεώργιος Νικολαΐδης είναι Γενικός Χειρουργός με πολυετή εμπειρία στον τομέα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Είναι ο πλέον κατάλληλος για να σας εξετάσει και να σας συμβουλέψει για την αντιμετώπιση του ειλεού. Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί του και να κλείσετε ραντεβού σας.