Παγκρεατίτιδα

Πάγκρεας και παγκρεατίτιδα

Το πάγκρεας είναι ένα όργανο, περίπου 15 εκατοστά σε μέγεθος. Βρίσκεται στην άνω κοιλιακή χώρα, και περικλείεται από το στομάχι, το ήπαρ, το λεπτό έντερο και τον σπλήνα. Η λειτουργία του παγκρέατος είναι ιδιαίτερα σημαντική για τον οργανισμό. Εκκρίνει το αναγκαίο για την πέψη παγκρεατικό υγρό, το οποίο αποτελείται από ένζυμα και διττανθρακικό οξύ. Ταυτόχρονα, το πάγκρεας εκκρίνει ορμόνες ζωτικής σημασίας για το σώμα, όπως η ινσουλίνη και η γλουκαγόνη. Σε σπάνιες περιπτώσεις, το πάγκρεας φλεγμαίνει. Η κατάσταση αυτή είναι ιδιαίτερα επώδυνη και μπορεί να γίνει αρκετά επικίνδυνη. Η φλεγμονή του παγκρέατος ονομάζεται παγκρεατίτιδα.

Σε ποιους τύπους διακρίνεται η παγκρεατίτιδα;

Ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων της και τις αιτίες πρόκλησής της, η παγκρεατίτιδα διακρίνεται σε δύο τύπους: την οξεία και τη χρόνια παγκρεατίτιδα.

Η οξεία παγκρεατίτιδα αποτελεί την ξαφνική φλεγμονή του παγκρέατος, η οποία συμβαίνει όταν τα ένζυμα που εκκρίνει το ίδιο ενεργοποιούνται, και το καταστρέφουν. Βασικότερη αιτία πρόκλησης της οξείας παγκρεατίτιδας είναι η χολολιθίαση, κατά την οποία οι χολόλιθοι μπορεί να ενσφηνώσουν στο ίδιο σημείο που καταλήγει ο πόρος που εκκρίνει τα υγρά του παγκρέατος. Η αυτοκαταστροφή του οργάνου ξεκινά με την απόφραξή του πόρου αυτού.

Τα βασικότερα συμπτώματα της οξείας παγκρεατίτιδας είναι το κοιλιακό άλγος, η ναυτία και ο εμετός. Άλλες καταστάσεις που μπορεί να προδίδουν οξεία παγκρεατίτιδα είναι η ευαισθησία στην άνω κοιλιακή χώρα, ο πυρετός, η ταχυκαρδία και η γρήγορη αναπνοή.

Η χρόνια παγκρεατίτιδα συνήθως προκύπτει μετά από επαναλαμβανόμενα επεισόδια οξείας παγκρεατίτιδας, ή από ένα μεμονωμένο το οποίο δεν αντιμετωπίστηκε άμεσα. Το πάγκρεας φλεγμαίνει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η βλάβη αυτή του παγκρέατος μπορεί να προκληθεί και από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Άλλες αιτίες χρόνιας παγκρεατίτιδας περιλαμβάνουν την κυστική ίνωση, τη χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων και τους κληρονομικούς παράγοντες.

Στα συμπτώματα της χρόνιας παγκρεατίτιδας περιλαμβάνονται:

Ακούσια απώλεια βάρους
Αναιμία
Ίκτερος
Μειωμένη ή καθόλου παραγωγή ινσουλίνης και εμφάνιση διαβήτη
Άλγος στην άνω κοιλιακή χώρα
Κοιλιακό άλγος ύστερα από το φαγητό
Δύσοσμα κόπρανα (στεατόρροια)

Διάγνωση παγκρεατίτιδας

Η παγκρεατίτιδα διαγιγνώσκεται βάσει ορισμένων εξετάσεων, όταν ο ασθενής παρουσιάσει τα προαναφερθέντα συμπτώματα. Πρώτο βήμα των εξετάσεων αυτών είναι η μέτρηση του επιπέδου των δύο παγκρεατικών ενζύμων στο αίμα, της αμυλάσης και της λιπάσης. Υψηλά επίπεδα αυτών των δύο υποδεικνύουν οξεία παγκρεατίτιδα. Επόμενες διαγνωστικές εξετάσεις για παγκρεατίτιδα μπορεί να περιλαμβάνουν:

Υπέρηχο παγκρέατος
Αξονική τομογραφία άνω κοιλιακής χώρας
Παγκρεατική δοκιμασία λειτουργίας, στην οποία μετράται η λειτουργία του παγκρέατος βάσει της παραγωγής των παγκρεατικών ενζύμων.
Δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη, για τη μέτρηση της βλάβης των κυττάρων που παράγουν ινσουλίνη.
ERCP, ή αλλιώς ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία, η οποία υποδεικνύει το μέγεθος του παγκρέατος.
Ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα

Παγκρεατίτιδα: Θεραπεία

Σε όλες τις περιπτώσεις διάγνωσης παγκρεατίτιδας απαιτείται η νοσηλεία του ασθενούς στο νοσοκομείο, για παρακολούθηση. Τις περισσότερες φορές η παγκρεατίτιδα αντιμετωπίζεται συντηρητικά. Γίνεται χορήγηση αντιπυρετικών και παυσίπονων, ενώ ταυτόχρονα ο ασθενής λαμβάνει υγρά παρεντερικά. Όταν η ναυτία, ο εμετός και ο πόνος υποχωρήσουν, ο ασθενής δύναται να ξεκινήσει υδρική δίαιτα. Στις περιπτώσεις όπου η παγκρεατίτιδα οφείλεται στη χολολιθίαση, μόνη λύση αποτελεί η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή. Η λαπαροσκοπική μέθοδος έχει πολλά πλεονεκτήματα τόσο για τον ασθενή, όσο και για τον χειρουργό. Μέσω της χολοκυστεκτομής αφαιρούνται όλοι οι χολόλιθοι, δηλαδή η κύρια αιτία εμφάνισης παγκρεατίτιδας. Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο όταν τα συμπτώματα της παγκρεατίτιδας υποχωρήσουν. Εάν ο ασθενής ταλαιπωρείται από χρόνια παγκρεατίτιδα ο ιατρός ενδέχεται να χορηγήσει ινσουλίνη για την αντιμετώπιση του διαβήτη και παγκρεατικά ένζυμα, τα οποία θα βοηθήσουν στην απορρόφηση θρεπτικών συστατικών.

Οριστική πρόληψη παγκρεατίτιδας

Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, τα δύο βασικότερα αίτια της παγκρεατίτιδας είναι η χολολιθίαση και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Για την ολοκληρωμένη πρόληψη της φλεγμονής του παγκρέατος, κύρια βήματα αποτελούν η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της χολοκυστίτιδας και η αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ. Για την πρόληψη της χρόνιας παγκρεατίτιδας, το πιο ισχυρό όπλο ενός ασθενούς είναι η έγκαιρη επίσκεψη σε έναν ειδικό ιατρό, καθώς και οι προληπτικές εξετάσεις.

Ο εξειδικευμένος Χειρουργός Γιώργος Νικολαΐδης διαθέτει πολυετή εμπειρία στον χώρο της λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Εκπαιδεύτηκε στο Γ.Ν.Θ. Παπαγεωργίου ως επίκουρος χειρουργός στη λαπαροσκοπική χειρουργική, και δύναται να αντιμετωπίσει κάθε πρόβλημά σας. Αν παρουσιάσετε συμπτώματα παγκρεατίτιδας, μπορείτε να επικοινωνήσετε άμεσα μαζί του.