Ελκώδης Κολίτιδα: Πώς γίνεται η διάγνωση και ποια είναι η θεραπεία;

Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια νόσος, η οποία δημιουργεί φλεγμονή στο παχύ έντερο και στο τελευταίο κομμάτι του εντέρου (το ορθό) όπου αποθηκεύονται τα κόπρανα. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε άτομο, ανεξαρτήτως ηλικίας ή φύλου. Πρόκειται για μια χρόνια νόσο, η οποία μοιάζει πολύ στην συμπτωματολογία με τη νόσο του Crohn. Ωστόσο, η ελκώδης κολίτιδα προσβάλλει αποκλειστικά το παχύ έντερο ενώ η νόσος του Crohn μπορεί να προσβάλλει οποιοδήποτε κομμάτι του πεπτικού σωλήνα. Μέχρι στιγμής, δεν έχει διευκρινιστεί η αιτία που προκαλεί την συγκεκριμένη νόσο. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια αυτοάνοση νόσος, η οποία δημιουργείται από το γεγονός ότι το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει ως βλαβερούς υγιείς ιστούς και τους επιτίθεται.

Ελκώδης κολίτιδα – Συμπτώματα

Το κυριότερο σύμπτωμα της νόσου είναι η επαναλαμβανόμενη διάρροια. Συνήθως μαζί με τα κόπρανα παρατηρούνται εκκρίσεις αίματος, βλέννας ή πύον. Ωστόσο, όταν η νόσος είναι πολύ σοβαρή, μπορεί να εμφανιστούν κι άλλα συμπτώματα, όπως:

• Πονόκοιλος
• Έντονη ανάγκη για συχνή αφόδευση
• Κόπωση
• Ανορεξία
• Απώλεια βάρους

Όσο μεγαλύτερη είναι η φλεγμονή που έχει δημιουργηθεί, τόσο πιο έντονα είναι τα συμπτώματα. Σε περίπτωση που η νόσος παρουσιάσει έξαρση, τότε ο ασθενής ταλαιπωρείται από περαιτέρω συμπτώματα, τα οποία είναι:

• Πρήξιμο στις αρθρώσεις
• Έλκη στη στοματική κοιλότητα
• Πρησμένο και ερεθισμένο δέρμα
• Ευαισθησία στα μάτια
• Δύσπνοια
• Ταχυκαρδία
• Πυρετός

Η ήπια μορφή της νόσου εκδηλώνεται με λιγότερο από 4 διαρροϊκές κενώσεις την ημέρα, η πιο σοβαρή με 4-6 κενώσεις ενώ η πολύ σοβαρή με πάνω από 6 κενώσεις. Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια χρόνια νόσος γι’ αυτό εμφανίζει περιόδους ύφεσης και έξαρσης. Τα συμπτώματα, όταν αντιμετωπίζονται έγκαιρα με σωστή θεραπεία από επαγγελματία γενικό χειρουργό, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να μειωθούν και να ανακουφίσουν τον ασθενή.

Ελκώδης κολίτιδα – Διάγνωση

Ο ασθενής είναι απαραίτητο να υποβληθεί σε αιματολογικές εξετάσεις, κολονοσκόπηση ή σιγμοειδοσκόπηση, ανάλογα με την ένταση των συμπτωμάτων. Μέσω της κολονοσκόπησης ο γενικός χειρουργός παίρνει υλικό από το ορθό και άλλα τμήματα του εντέρου ώστε να μπορέσει να γίνει βιοψία. Η διάγνωση πρέπει να γίνει με μεγάλη ακρίβεια καθώς, εκτός από την νόσο του Crohn, πρέπει να αποκλειστούν και άλλες παθήσεις που παρουσιάζουν κοινά με την ελκώδη κολίτιδα, όπως η ισχαιμική κολίτιδα, η εκκολπωματίτιδα και η λοιμώδη κολίτιδα.

Ελκώδης κολίτιδα – Θεραπεία

Η θεραπεία για την ελκώδη κολίτιδα στοχεύει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια μιας έξαρσης και στην πρόληψη της επανεμφάνισης των συμπτωμάτων (διατήρηση της ύφεσης). Για να συμβεί αυτό χορηγούνται στον ασθενή κορτικοστεροειδή και ανοσοκατασταλτικά φάρμακα. Ο γιατρός θα αποφασίσει τη δοσολογία και το είδος των φαρμάκων με βάση τη σοβαρότητα και την έκταση της νόσου.

Αν η συντηρητική θεραπεία δεν αποδώσει, τότε ο ασθενής θα χρειαστεί να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Συνήθως αυτό συμβαίνει στις πολύ σοβαρές περιπτώσεις. Αν ο χειρουργός αποφασίσει να γίνει ολική ορθο-κολεκτομή με ειλεοπρωκτική αναστόμωση, τότε αφαιρείται όλο το παχύ έντερο και γίνεται αναστόμωση του λεπτού εντέρου στον πρωκτικό δακτύλιο. Στην περίπτωση της πρωκτοκολεκτομής με τελική ειλεοστομία, αφαιρείται το παχύ έντερο μαζί με τον πρωκτό.

Πρόκειται για πολύ απαιτητικές επεμβάσεις που ενώ μπορούν να έχουν σωτήρια αποτελέσματα για την υγεία του ασθενής, κρύβουν και σοβαρούς κινδύνους. Οι επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν από τέτοιου είδους επεμβάσεις είναι:

• Καρκίνος παχέος εντέρου
• Τοξικό μεγάκολο
• Μαζική αιμορραγία
• Πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα

Μετεγχειρητική περίοδος

Ο ασθενής, αφού αναρρώσει πλήρως, θα χρειαστεί να προσέχει ιδιαίτερα τον τρόπο ζωής του ώστε να μην επιδεινώνει το πρόβλημα. Μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη διατήρηση της ύφεσης της νόσου. Επίσης, είναι απαραίτητο να διατηρεί το άγχος σε χαμηλά επίπεδα, καθώς επιδρά καταστροφικά στην έξαρση των συμπτωμάτων. Καλό θα ήταν ο ασθενής να εντάξει την καθημερινή άσκηση στο πρόγραμμα του καθώς και μερικές ασκήσεις αναπνοής.